کلرهگزیدین گلوکونات – Chlorhexidine Gluconate
کلرهگزیدین گلوکونات چیست و چه کاربردی دارد؟
کلرهگزیدین گلوکونات chlorhexidine gluconate با نام های کلر هگزیدین گلوکونات و دی گلوکونات (CHG) یا کلر هگزیدین استات شناخته می شود. این ماده برای ضد عفونی پوست قبل از جراحی و استریل ابزارهای جراحی استفاده می شود. کلرهگزیدین گلوکونات یک ضدعفونی کننده و ضدباکتری قوی است که به طور گسترده در پزشکی و دندانپزشکی استفاده می شود. این ماده برای:
ضدعفونی کردن پوست: قبل از جراحی ها یا برای تمیز کردن زخم ها.
بهداشت دهان و دندان: به عنوان محلول شستشوی دهان برای کاهش پلاک دندانی و التهاب لثه.
ضدعفونی کردن تجهیزات پزشکی: زیرا دارای خاصیت ضد باکتری، ضد قارچ و تا حدی ضد ویروس است.
کلرهگزیدین گلوکونات به دلیل توانایی اتصال به سطوح مختلف و آزاد کردن تدریجی خود، اثر طولانی مدت دارد. این ماده می تواند باکتری های گرم مثبت و گرم منفی را از بین ببرد و به دلیل این ویژگی ها، در کنترل عفونت های بیمارستانی نیز مفید است.
انواع کلرهگزیدین
کلرهگزیدین به اشکال مختلفی در بازار وجود دارد که هر کدام برای کاربردهای خاصی طراحی شده اند:
محلول های شستشوی دهان (Mouthwash):
معمولاً با غلظت های 0.12% یا 0.2% ارائه می شوند که برای بهداشت دهان و دندان استفاده می شوند. این محلول ها برای کاهش پلاک، کنترل التهاب لثه و پیشگیری از عفونت های دهانی مفید هستند.
ژل ها:
کلرهگزیدین گلوکونات به شکل ژل نیز در دسترس است که معمولاً برای درمان نقاط خاص در دهان یا برای استفاده پس از جراحی های دهان و دندان تجویز می شود.
محلول های ضدعفونی کننده پوست:
با غلظت های متفاوتی مانند 0.5% یا 2% برای ضدعفونی کردن پوست قبل از جراحی ها یا برای ضدعفونی کردن زخم ها استفاده می شوند.
اسپری ها:
اسپری های حاوی کلرهگزیدین برای ضدعفونی کردن سطوح بزرگتر یا برای استفاده در محیط های بیمارستانی به کار می روند.
کرم ها:
کرم های حاوی آن می توانند برای درمان عفونت های پوستی یا به عنوان یک ضدعفونی کننده موضعی استفاده شوند.
ترکیبات دیگر:
ممکن است با دیگر مواد ضدعفونی کننده یا آنتی بیوتیک ها ترکیب شود تا خاصیت ضد میکروبی آن افزایش یابد. هر نوع از این فرمولاسیون ها می تواند در شرایط خاصی بهترین عملکرد را داشته باشد و انتخاب نوع مناسب بستگی به هدف استفاده، نوع بیماری یا عفونت و دستورالعمل های پزشکی دارد.
دهانشویه کلرهگزیدین برای چی خوبه
دهان خود را بعد از مسواک زدن با محلول دهان شویه کلر هگزیدین بشویید. معمولاً دو بار در روز (بعد از صبحانه و هنگام خواب) یا طبق دستور پزشک. 15 میلی لیتر محلول را اندازه گیری کنید. محلول را به مدت 30 ثانیه در دهان خود چرخانده و سپس آن را تف کنید. محلول را قورت ندهید و آن را با ماده دیگری مخلوط نکنید.
پس از استفاده از کلر هگزیدین دهان شویه، حداقل 30 دقیقه صبر کنید تا دهان خود را با آب یا دهان شویه بشویید. دندان های خود را مسواک بزنید، غذا بخورید یا بنوشید. میزان مصرف بر اساس شرایط پزشکی و پاسخ به درمان است. به طور مرتب از کلر هگزیدین دهان شویه دارویی استفاده کنید. برای اینکه بتوانید به یاد بیاورید، هر روز در ساعت های مشابه از آن استفاده کنید.
دیدن مزایای کامل استفاده از این دارو ممکن است 6 هفته طول بکشد. در صورت تداوم یا بدتر شدن وضعیت، به پزشک خود اطلاع دهید. برای اثر گذاری کامل دوره درمان را تکمیل کنید. علائم شما ممکن است قبل از رفع کامل التهاب لثه بهبود یابد.
این ماده عفونت ویروسی یا قارچی مانند تبخال، زخم سیفلیس یا برفک دهانی (عفونت مخمر) را درمان نخواهد کرد. برای مراقبت های پیشگیری از دندان و لثه حداقل هر 6 ماه یک بار به دندانپزشک خود مراجعه کنید. این ماده را در دمای اتاق و به دور از رطوبت و گرما نگهداری کنید.
دهانشویه کلرهگزیدین برای عفونت دندان
دهانشویه کلرهگزیدین، به خصوص با غلظت های معمول مانند 0.12% یا 0.2%، یک انتخاب رایج برای کنترل و درمان عفونت های دندانی است. دلایل استفاده از آن عبارتند از:
خاصیت ضدباکتری قوی: می تواند طیف وسیعی از باکتری های گرم مثبت و گرم منفی را از بین ببرد، که در کاهش باکتری های دهانی مسئول پوسیدگی دندان و بیماری های لثه مؤثر است.
اثر طولانی مدت: این ماده به دندان ها و بافت های دهانی می چسبد و به آرامی آزاد می شود، که به معنای ادامه اثر ضدباکتری حتی پس از استفاده است.
کاهش پلاک و التهاب لثه: با کاهش پلاک، به بهبود سلامت لثه کمک می کند و می تواند در درمان ژینژیویت (التهاب لثه) و پریودنتیت (بیماری پیشرفته لثه) مفید باشد.
نحوه استفاده:
دوز و فرکانس: معمولاً دو بار در روز پس از مسواک زدن استفاده می شود. دهانشویه را به مدت ۳۰ ثانیه در دهان نگه داشته و سپس بیرون بریزید.
دوره درمان: طول دوره استفاده بستگی به نوع و شدت عفونت دارد، اما استفاده طولانی مدت از آن به دلیل اثرات جانبی مانند تغییر رنگ دندان ها یا تغییر مزه دهان توصیه نمی شود.
تغییر رنگ دندان ها: استفاده طولانی مدت ممکن است باعث تغییر رنگ دندان ها شود.
تداخل با مزه غذا: می تواند باعث تغییر مزه دهان شود که موقت است.
حساسیت ها: برخی افراد ممکن است به آن حساسیت نشان دهند.
دهانشویه کلرهگزیدین بعد از جراحی
استفاده از دهانشویه کلرهگزیدین پس از جراحی های دهان و دندان بسیار متداول است، زیرا مزایای زیادی برای بهبود سریع تر و جلوگیری از عفونت دارد:
پیشگیری از عفونت: کلرهگزیدین به دلیل خاصیت ضد باکتری قوی خود، می تواند از بروز عفونت های پس از جراحی مانند عفونت های لثه، زخم های جراحی و پیرامون ایمپلنت ها جلوگیری کند.
کاهش التهاب: کمک به کاهش التهاب در محل جراحی که منجر به بهبود سریع تر می شود.
کنترل پلاک: جلوگیری از تجمع پلاک در مناطقی که تمیز کردن آنها بعد از جراحی دشوار است.
اثر طولانی مدت: به بافت های دهانی چسبیده و به تدریج آزاد می شود، بنابراین حتی پس از شستشو اثر ضد میکروبی خود را حفظ می کند.
نحوه استفاده:
دستور پزشک: معمولاً دندانپزشک یا جراح یک غلظت خاص را تجویز می کند (معمولاً ۰.۱۲% یا ۰.۲%) و نحوه استفاده از آن را توضیح می دهد.
فرکانس: اغلب دو بار در روز به مدت ۳۰ ثانیه در دهان نگه داشته شده و سپس بیرون ریخته می شود.
دوره درمان: مدت زمان استفاده بسته به نوع جراحی و نظر پزشک متفاوت است اما معمولاً ۱ تا ۲ هفته یا بیشتر ادامه می یابد.
دهانشویه کلرهگزیدین 2 درصد
دهانشویه کلرهگزیدین با غلظت 2 درصد بسیار قوی تر از آن است که معمولاً برای استفاده روزمره در بهداشت دهان و دندان توصیه می شود. موارد استفاده از آن عبارتند از:
استفاده پس از جراحی های دهان و دندان: برای کاهش خطر عفونت پس از عمل های جراحی مانند جراحی لثه، کشیدن دندان، یا کاشت ایمپلنت دندانی.
درمان عفونت های شدید دهانی: مانند استوماتیت یا عفونت های قارچی دهانی.
پیشگیری از عفونت های بیمارستانی: در بیماران بستری که در معرض خطر عفونت های دهانی قرار دارند.
رقیق سازی: معمولاً دهانشویه کلرهگزیدین 2 درصد باید رقیق شود قبل از استفاده (مثلاً با آب یا به دستور پزشک) زیرا غلظت بالا می تواند باعث تحریک دهان، تغییر رنگ دندان ها یا زبان شود.
دوره استفاده محدود: به دلیل اثرات جانبی بالقوه مانند تغییر مزه دهان، تغییر رنگ دندان ها و نیز تداخل با سایر داروهای دهانی، استفاده از آن معمولاً به مدت کوتاه توصیه می شود.
استفاده تحت نظارت پزشکی: این غلظت معمولاً تحت نظارت دندانپزشک یا پزشک تجویز می شود.
دهانشویه کلرهگزیدین برای گربه
استفاده از دهانشویه کلرهگزیدین برای گربه ها باید با احتیاط انجام شود، زیرا این ماده برای انسان ها طراحی شده و اثرات آن بر گربه ها ممکن است متفاوت باشد. در اینجا نکاتی برای استفاده از دهانشویه کلرهگزیدین در گربه ها آورده شده است:
دلایل استفاده:
عفونت های دهانی: ممکن است برای درمان یا پیشگیری از عفونت های دهانی مانند ژینژیویت یا استوماتیت در گربه ها استفاده شود.
بوی بد دهان: برای کاهش بوی بد دهان که می تواند نشانه ای از مشکلات دهانی باشد.
غلظت های معمول برای انسان (مثلاً ۰.۱۲% یا ۰.۲%) ممکن است برای گربه ها بیش از حد قوی باشد. استفاده از این محصولات باید توسط دامپزشک تجویز و نظارت شود. ممکن است نیاز به رقیق سازی باشد یا یک محصول خاص برای حیوانات تجویز شود.
گربه ها ممکن است به مواد شیمیایی حساس باشند. کلرهگزیدین می تواند باعث تحریک یا مسمومیت شود اگر به مقدار زیاد بلعیده شود. معمولاً با استفاده از یک گاز استریل یا یک سرنگ بدون سوزن، محلول رقیق شده را به آرامی در دهان گربه چکانده می شود. هرگز گربه را مجبور به شستشوی کامل دهان با دهانشویه نکنید.
طرز استفاده از دهانشویه کلرهگزیدین
استفاده از دهانشویه کلرهگزیدین برای بهداشت دهان و دندان باید به درستی انجام شود تا بیشترین تاثیر را داشته باشد و عوارض جانبی به حداقل برسد. در اینجا طرز استفاده از این دهانشویه توضیح داده شده است:
آماده سازی:
مسواک زدن: قبل از استفاده از دهانشویه، دندان ها و زبان خود را مسواک بزنید. این کار به از بین بردن پلاک و باکتری ها کمک می کند و اثربخشی دهانشویه را افزایش می دهد.
نخ دندان: استفاده از نخ دندان نیز مفید است تا باقی مانده غذا و پلاک بین دندان ها تمیز شود.
استفاده از دهانشویه:
مقدار مناسب: معمولاً ۱۰ تا ۱۵ میلی لیتر (یا به اندازه درپوش دهانشویه) کافی است. دقیقاً به دستورالعمل روی بطری یا تجویز پزشک توجه کنید.
شستشوی دهان:
دهانشویه را در دهان خود بریزید.
به مدت ۳۰ ثانیه (یا طبق دستور پزشک) آن را در دهان بچرخانید و با حرکات زبان به تمام سطوح دندان ها و لثه ها برسانید. سعی کنید از بلعیدن آن خودداری کنید.
بیرون ریختن: پس از اتمام زمان، دهانشویه را بیرون بریزید. هرگز آن را نبلعید.
شستشو با آب: برخی پزشکان توصیه می کنند که پس از استفاده از کلرهگزیدین، دهان خود را با آب کمی شستشو دهید تا از تغییر رنگ دندان ها جلوگیری شود، اما این مرحله باید بلافاصله انجام نشود (معمولاً چند دقیقه صبر کنید) تا اثر دهانشویه کاهش نیابد.
معمولاً دو بار در روز، صبح و شب، پس از مسواک زدن استفاده کنید. استفاده از دهانشویه کلرهگزیدین باید محدود به یک دوره زمانی خاص باشد (معمولاً ۱ تا ۲ هفته یا تا زمانی که پزشک تجویز کند) به دلیل اثرات جانبی مانند تغییر رنگ دندان ها یا تغییر مزه دهان.
عوارض دهانشویه کلرهگزیدین ۲ درصد
دهانشویه کلرهگزیدین با غلظت 2 درصد به دلیل قدرت و اثربخشی بالا در مقابله با باکتری ها، می تواند عوارض جانبی مختلفی داشته باشد که باید در نظر گرفته شوند:
تغییر رنگ دندان ها و زبان: استفاده طولانی مدت می تواند باعث تغییر رنگ زرد یا قهوه ای در دندانها، زبان و پروتزهای دندانی شود. این تغییر رنگ معمولاً موقتی است اما می تواند نیاز به تمیزکاری حرفه ای داشته باشد.
تغییر مزه دهان: ممکن است مزه دهان را تغییر دهد و طعم غذاها را متفاوت کند، که معمولاً پس از قطع استفاده به حالت عادی برمی گردد.
تحریک دهان: ممکن است باعث ایجاد احساس سوزش، خشکی یا تحریک در دهان شود، به ویژه اگر استفاده بیش از حد یا غلظت نامناسب باشد.
زخم های دهانی: در برخی موارد، ممکن است زخم های کوچک یا افزایش حساسیت در مخاط دهان ایجاد کند.
تداخل با سایر داروها: ممکن است با برخی از داروهای دیگر که در دهان استفاده می شوند تداخل داشته باشد.
عوارض کمتر شایع اما مهم:
حساسیت: برخی افراد ممکن است به آن حساسیت داشته باشند که می تواند به صورت خارش، تورم یا کهیر نمایان شود.
مسمومیت: در صورت بلعیدن مقادیر زیاد، می تواند منجر به مسمومیت شود. علائم مسمومیت ممکن است شامل حالت تهوع، استفراغ، درد شکم یا حتی مشکلات تنفسی باشد.
جایگزین کلرهگزیدین گلوکونات
جایگزین های کلرهگزیدین گلوکونات برای استفاده در بهداشت دهان و دندان یا برای درمان های خاص می توانند شامل موارد زیر باشند:
دهانشویه های گیاهی:
چای سبز: دارای خواص آنتی اکسیدانی و ضد باکتری است که می تواند به کاهش پلاک و بوی بد دهان کمک کند.
عصاره آویشن: خاصیت ضد میکروبی دارد و می تواند به عنوان یک دهانشویه طبیعی برای کاهش باکتری های دهانی استفاده شود.
نعناع فلفلی: با خاصیت ضد باکتری و ضد التهابی، می تواند برای تازه کردن دهان و کاهش التهاب لثه مفید باشد.
دهانشویه های شیمیایی جایگزین:
پروکسید هیدروژن ( آب اکسیژنه ) (Hydrogen Peroxide): گاهی به عنوان دهانشویه استفاده می شود که باید رقیق شود. می تواند به از بین بردن باکتری ها و سفید کردن دندان ها کمک کند.
سیترات زینک: می تواند به کاهش پلاک دندانی و کنترل بوی بد دهان کمک کند.
کلرید ستیل پیریدینیوم (Cetylpyridinium Chloride): یک ضدعفونی کننده دهانی که در برخی دهانشویه های غیر از کلرهگزیدین استفاده می شود.
تریکلوزان (Triclosan): یک ضد باکتری و ضد قارچ که در برخی از خمیردندان ها و دهانشویه ها به کار می رود. تریکلوزان می تواند به کاهش پلاک و التهاب لثه کمک کند، اما استفاده از آن در برخی مناطق به دلیل نگرانی های مربوط به مقاومت آنتی بیوتیکی و اثرات محیطی محدود شده است.
دوکسی سیکلین (Doxycycline): این آنتی بیوتیک در شکل های مختلفی مانند ژل یا دهانشویه برای درمان بیماری های پریودنتال (لثه) استفاده می شود که با کاهش التهاب و کنترل باکتری ها کمک می کند.
مترونیدازول (Metronidazole): یک آنتی بیوتیک دیگر است که می تواند به صورت دهانشویه یا ژل برای درمان عفونت های دهانی استفاده شود. به خصوص برای بیماری های لثه و عفونت های آناهوبیک موثر است.
آمین فلوراید (Amine Fluoride): این ماده نه تنها به تقویت مینای دندان کمک می کند، بلکه برخی خواص ضد باکتری نیز دارد که می تواند در کاهش پلاک مفید باشد.
اکسیژن (Oxygene): دهانشویه های حاوی اکسیژن فعال می توانند باکتری های بی هوازی را از بین ببرند و به بهبود سلامت لثه کمک کنند.
درمان های دیگر:
اوزون تراپی: استفاده از گاز اوزون برای استریل کردن دهان و از بین بردن باکتری ها.
روغن کشی: استفاده از روغن ها مثل روغن نارگیل برای تمیز کردن دهان و کاهش باکتری ها.
خرید کلرهگزیدین گلوکونات
کلرهگزیدین گلوکونات را از کجا تهیه کنیم؟ فروش کلرهگزیدین گلوکونات در آرکا شیمی گستر سپیدار با برند نووس هند و در بسته بندی 220 کیلوگرمی انجام می گیرد. برای کسب اطلاعات بیشتر می توانید با شرکت آرکا شیمی گستر سپیدار وارد کننده مواد اولیه دارویی آرایشی و بهداشتی با شماره های 02182801442 و 09026715830 در تماس باشید.