مانیتول

مانیتول Mannitol یک نوع الکل شکر است که در صنایع دارویی و غذایی استفاده می شود. این ماده تثبیت کننده قند در مواد غذایی، به عنوان یک دارو برای کاهش فشار چشم مانند گلوکوم و برای کاهش فشار داخل جمجمه مورد استفاده قرار می گیرد.

آنالیز دی مانیتول

برای دریافت آنالیز کلیک کنید

آنالیز

پودر مانیتول

پودر مانیتول (Mannitol) یک الکل قندی (polyol) است که به طور طبیعی در برخی از گیاهان و قارچ ها یافت می شود اما به طور صنعتی نیز تولید می شود. در اینجا به برخی از کاربردها و ویژگی های مهم مانیتول اشاره می کنم:

کاربردهای پزشکی و دارویی:
درمان فشار داخل جمجمه ای: مانیتول به عنوان دیورتیک (ادرارآور) اسمزی برای کاهش فشار داخل جمجمه ای و فشار داخل چشمی استفاده می شود.
حلال دارویی: به عنوان یک حلال یا ماده پرکننده در فرمولاسیون های دارویی، به ویژه برای داروهای تزریقی و خوراکی استفاده می شود.
مکمل های رژیمی: به دلیل داشتن کالری کم نسبت به قندهای معمولی، در مکمل های رژیمی و برای کنترل وزن استفاده می شود.

کاربردهای صنایع غذایی:
جایگزین شکر: مانیتول به عنوان یک شیرین کننده کم کالری، با شیرینی کمتر از ساکارز، استفاده می شود. به دلیل اینکه اثر کمی بر روی سطح قند خون دارد، برای افراد دیابتی مناسب است.
بهبود بافت: در محصولاتی مانند شکلات، آدامس های بدون قند و شیرینی ها برای بهبود بافت و جلوگیری از خشک شدن استفاده می شود.
افزایش قابلیت نگهداری: به عنوان ماده ای که رطوبت را جذب نمی کند، به حفظ کیفیت و طول عمر محصولات غذایی کمک می کند.

دیگر کاربردها:
در صنعت شیمی: به عنوان یک ماده افزودنی در رنگ ها، پلاستیک ها و سایر مواد شیمیایی برای بهبود خواص فیزیکی.
در صنایع کاغذ: برای جلوگیری از چسبندگی کاغذ در فرآیند تولید.

ویژگی های مهم:
کم کالری: حدود 1.6 کالری در هر گرم دارد که کمتر از 4 کالری ساکارز است.
نامحلول در الکل: این ویژگی مانیتول را در برخی فرمولاسیون ها مفید می کند.
بی اثر بودن: pH خنثی دارد که آن را برای استفاده در محصولات حساس به تغییرات pH مناسب می کند.
مقاومت به کاراملیزاسیون: برخلاف قندهای معمولی، مانیتول در دماهای بالا به راحتی کاراملیزه نمی شود.

مانیتول به طور کلی بی خطر تلقی می شود اما مصرف بیش از حد آن ممکن است باعث مشکلات گوارشی مثل نفخ و اسهال شود.

موارد مصرف مانیتول دارویی چیست

از موارد مصرف مانیتول می توان به مطالب زیر اشاره کرد:

• پيشگيري و يا درمان فاز كم ادراري در نارسايي حاد كليه
• در درمان خيز مغزي و افزايش فشار داخل جمجمه و فشار داخل چشم
• تسريع دفع ادرار مواد سمي و جلوگيري از آسيب كليوي ناشي از آن
• پيشگيري از همولیز و افزايش هموگلوبين آزاد خون

فارماکوکینتیک مانیتول

مانيتول در بخش خارجي سلولي باقي می ماند. متابوليسم اين دارو در كبد بسيار ناچيز است. نيمه عمر مانيتول تقريباً 100 دقيقه است كه در نارسايي حاد كليه به 36 دقيقه می رسد. زمان لازم براي شروع اثر این ماده 1 تا 3 ساعت و براي كاهش فشار مايع مغزي نخاعي و فشار داخل چشم 15 دقيقه پس از شروع انفوزيون است.

اوج اثر كاهنده فشار داخل چشم 30 تا 60 دقيقه پس از انفوزيون می باشد. طول اثر كاهنده فشار مايع مغزي نخاعي 3 تا 8 ساعت پس از قطع انفوزيون و طول اثر كاهنده فشار داخل چشم 4 تا 8 ساعت است. دفع دارو كليوي است.

سرم مانیتول هیپرتونیک در بیماران ادم مغزی

سرم مانیتول هیپرتونیک به عنوان یک دیورتیک اسمزی و محلول با فشار اسمزی بالا استفاده می شود که در بیماران مختلف برای اهداف درمانی متنوعی به کار می رود. در اینجا به برخی از کاربردهای اصلی این سرم در بیماران اشاره می کنم:

کاربردهای اصلی:

۱. کاهش فشار داخل جمجمه ای (ICP)
مانیتول هیپرتونیک در مواردی مانند ترومای مغزی، تومورهای مغزی، خونریزی های داخل مغزی، و ادم مغزی استفاده می شود تا به کاهش فشار درون جمجمه کمک کند. این کار با افزایش فشار اسمزی مایع خارج سلولی و جلوگیری از نشت مایعات به داخل بافت مغز انجام می شود.

۲. کاهش فشار داخل چشمی
در گلوکوم حاد (افزایش ناگهانی فشار داخل چشم)، مانیتول می تواند به کاهش سریع فشار داخل چشم کمک کند، به ویژه قبل از جراحی یا در شرایط اورژانسی.

۳. دیورز اسمزی
در بیماران با نارسایی کلیه حاد، مانیتول برای افزایش دفع ادرار و جلوگیری از آسیب بیشتر کلیوی به کار می رود. البته استفاده از آن در این شرایط بحث برانگیز است و باید با دقت انجام شود.

ملاحظات و عوارض جانبی:

هیپرناترمی: افزایش سطح سدیم خون به دلیل افزایش فشار اسمزی.
آسیب کلیوی: در صورت استفاده بیش از حد یا در بیماران با عملکرد کلیوی ضعیف، ممکن است باعث آسیب کلیوی شود.
نارسایی قلبی: به دلیل حجم زیاد آب که برای تزریق مانیتول نیاز است، می تواند در بیماران با نارسایی احتقانی قلب وضعیت را بدتر کند.
احتباس مایعات: در مواردی ممکن است به جای دیورز، احتباس مایعات ایجاد کند.

نکات مهم در استفاده:
دوز و سرعت تزریق: باید با دقت تنظیم شود تا از بروز عوارض جانبی جلوگیری شود. معمولاً با دوزهای بالا و سرعت تزریق بالا در شرایط اورژانسی استفاده می شود.
نظارت: باید به دقت بر فشار خون، الکترولیت ها، و عملکرد کلیوی نظارت شود.
ملاحظات خاص: در بیماران با نارسایی کلیه، نارسایی قلبی، یا دهیدراتاسیون باید با احتیاط مصرف شود.

سرم مانیتول هیپرتونیک باید تحت نظارت دقیق پزشکی و با در نظر گرفتن وضعیت خاص هر بیمار استفاده شود.

دوز مانیتول

دوز مانیتول بسته به شرایط بیمار، هدف درمانی، و وضعیت بالینی خاص می تواند بسیار متغیر باشد. اینجا به برخی از دستورالعمل های کلی برای استفاده از مانیتول اشاره می کنم، اما باید توجه داشته باشید که تنظیم دوز باید توسط پزشک یا متخصص مراقبت های بهداشتی انجام شود:

دوزهای معمولی:

کاهش فشار داخل جمجمه ای (ICP):
بزرگسالان: معمولاً 0.25 تا 2 گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن به صورت دوز اولیه، تزریق وریدی (IV) انجام می شود. این می تواند به دنبال آن با دوزهای نگهدارنده 0.25 تا 1 گرم/کیلوگرم هر 6 تا 8 ساعت، با توجه به پاسخ بیمار و سطح فشار داخل جمجمه ای تنظیم شود.

کودکان: معمولاً دوزهای مشابه یا کمتر بر اساس وزن بدن استفاده می شود، اما نظارت دقیق برای جلوگیری از اضافه بار حجمی و عوارض کلیوی ضروری است.

کاهش فشار داخل چشمی:
بزرگسالان و کودکان: دوزها معمولاً مشابه کاهش فشار داخل جمجمه ای هستند، اما ممکن است دوزهای کمتری مانند 1 تا 1.5 گرم/کیلوگرم به کار رود.

دیورز اسمزی در نارسایی کلیه حاد:
بزرگسالان: دوز اولیه ممکن است 0.5 تا 1 گرم/کیلوگرم باشد، با دوزهای نگهدارنده بر اساس پاسخ ادراری بیمار و وضعیت کلیوی.

نکات مهم:

سرعت تزریق: مانیتول معمولاً با سرعت 20 تا 50 میلی گرم/کیلوگرم/دقیقه تزریق می شود. تزریق سریع تر ممکن است باعث عوارض قلبی عروقی شود.
نظارت: بر فشار خون، تعادل الکترولیت ها، وضعیت هیدراتاسیون و عملکرد کلیوی باید نظارت شود.
محدودیت ها: در بیماران با نارسایی کلیوی شدید، نارسایی قلبی، یا دهیدراتاسیون باید با احتیاط یا اصلاً استفاده نشود.
دوزهای تکراری: استفاده مکرر می تواند منجر به مقاومت در برابر دیورز اسمزی شود یا عوارض جانبی را افزایش دهد.

عوارض جانبی:
هیپرناترمی، هیپوکالمی، ادم ریوی، آسیب کلیوی، و اختلالات الکترولیتی.

جایگزین مانیتول

جایگزین های مانیتول بسته به اهداف درمانی می توانند متفاوت باشند. در اینجا به برخی از جایگزین های احتمالی برای مانیتول در موقعیت های مختلف اشاره می کنم:

برای کاهش فشار داخل جمجمه ای (ICP):
هیپرتونیک سالین: محلول های نمکی هیپرتونیک (مانند 3% یا 23% سالین) می توانند برای کاهش فشار داخل جمجمه ای استفاده شوند. این محلول ها به عنوان جایگزین مانیتول برای تنظیم فشار اسمزی مایع مغزی نخاعی عمل می کنند.
فوروزماید (Lasix): هرچند فوروزماید یک دیورتیک لوپ است، می تواند به صورت مشترک با مانیتول یا به تنهایی برای کاهش ICP استفاده شود.

برای کاهش فشار داخل چشمی:
استامینوفین (Acetazolamide): یک دیورتیک کربونیک آنهیدراز که در کاهش تولید مایع زلالیه و در نتیجه کاهش فشار داخل چشمی موثر است.
بتابلوکرهای موضعی: مانند تیمولول، که به صورت قطره چشمی برای کاهش فشار داخل چشمی استفاده می شوند.

برای دیورز اسمزی:
اوره هیپرتونیک: هرچند استفاده از آن کمتر رایج است، اما در برخی شرایط به عنوان یک دیورتیک اسمزی می تواند جایگزین مانیتول شود.
فوروزماید: در برخی موارد، فوروزماید می تواند برای افزایش دفع ادرار استفاده شود، اگرچه مکانیسم آن با مانیتول متفاوت است.

در صنایع غذایی و دارویی:
سوربیتول: به عنوان یک شیرین کننده کم کالری، می تواند در محصولات غذایی به جای مانیتول استفاده شود، هرچند که خصوصیات اسمزی آن متفاوت است.
زایلیتول: دیگر الکل قندی که می تواند به عنوان شیرین کننده یا پرکننده در محصولات دارویی و غذایی استفاده شود.

مراقبت پرستاری سرم مانیتول

مراقبت پرستاری از بیمارانی که سرم مانیتول دریافت می کنند نیازمند دقت و نظارت دائمی برای اطمینان از ایمنی و اثربخشی درمان است. در اینجا به نکات کلیدی مراقبت پرستاری اشاره می کنم:

نظارت و ارزیابی:
علائم حیاتی: به طور منظم فشار خون، ضربان قلب، تنفس و دمای بدن را بررسی کنید. مانیتول می تواند باعث افزایش فشار خون شود.
تعادل الکترولیت ها: نظارت بر سطح سدیم، پتاسیم، کلسیم و منیزیم در خون ضروری است، زیرا مانیتول می تواند باعث عدم تعادل الکترولیت ها شود.
عملکرد کلیوی: بررسی منظم کراتینین و BUN برای ارزیابی عملکرد کلیوی. مانیتول می تواند به کلیه ها آسیب بزند اگر عملکرد کلیوی ضعیف باشد.
حجم ادرار: ثبت دقیق میزان ادرار خروجی، زیرا مانیتول باید باعث افزایش دیورز شود. کاهش ادرار می تواند نشانه ای از آسیب کلیوی یا احتباس مایعات باشد.

اقدامات و مداخلات:
تزریق صحیح: اطمینان حاصل کنید که مانیتول با سرعت توصیه شده تزریق می شود (معمولاً نه بیش از 20-50 میلی گرم/کیلوگرم/دقیقه) تا از بروز عوارض قلبی عروقی جلوگیری شود.
هیدراتاسیون: بیمار باید هیدراته نگه داشته شود تا از غلظت بیش از حد خون و آسیب کلیوی جلوگیری شود.
نظارت بر ورم: به دنبال نشانه های احتباس مایعات مانند ادم پاها، تنگی نفس یا ادم ریوی باشید.
مدیریت الکترولیت ها: در صورت بروز عدم تعادل الکترولیت ها، ممکن است نیاز به جایگزینی یا تنظیم دوز داروهای دیگر باشد.

آموزش بیمار و مستندسازی:
آموزش بیمار: به بیمار و خانواده اش درباره اهمیت نظارت بر علائم حیاتی، گزارش هرگونه تغییر در ادرار یا نشانه های احتباس مایعات توضیح دهید.
مستندسازی: مستندسازی دقیق شامل زمان و دوز تزریق، پاسخ بیمار به درمان، هرگونه عارضه جانبی و مداخلات انجام شده.

عوارض جانبی و مدیریت آنها:
هیپرناترمی: برای مدیریت، ممکن است نیاز به تجویز مایعات با تونیسیته پایین تر باشد.
هیپوکالمی: ممکن است نیاز به جایگزینی پتاسیم داشته باشد.
آسیب کلیوی: در صورت مشاهده کاهش عملکرد کلیوی، باید بلافاصله به پزشک گزارش شود.

عوارض مانیتول

این ماده در نارسایی احتقاني قلب، خیز ريوي، بي ‌ادراری استفاده می شود. همراه با نكروز حاد كليوی، دهيدارتاسيون شديد، خونريزي جمجمه و نارسايي قلبي يا خيز ريوی پس از شروع درمان با مانيتول نبايد مصرف شود.

از عوارض جانبی این ماده می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• قلبی عروقی: نارسایی قلبی، درد قفسه سینه، افزایش فشار خون، تپش قلب، ادم محیطی، تاکی کاردی، ترومبوفلبیت

• سیستم اعصاب مرکزی: لرز، کما، گیجی، سرگیجه، سردرد، افزایش فشار داخل جمجمه، لتارژی، کسالت، درد، تشنج

• پوستی: افزایش تعریق، قرمزی موضعی، خارش، نکروز پوستی، راش پوستی، کهیر
• غدد درون ریز و متابولیسم: کم آبی بدن، اختلال آب و الکترولیت، افزایش پتاسیم خون، افزایش سدیم خون، هایپرولمی، کاهش پتاسیم خون، کاهش سدیم، هیپوولمی، عطش

• گوارشی: تهوع، استفراغ، خشکی دهان

• ادراری تناسلی: فقدان ادرار، آزوتمی، ادرار زیاد، خون در ادرار، کم ادراری، نفروز اسموتیک، احتباس ادرار

• هماتولوژی و انکولوژی: افزایش غلظت خون

• موضعی: التهاب موضعی، درد موضعی، خارش موضعی

• عصبی، عضلانی و اسکلتی: درد بازو و یا مچ دست، سستی، سفتی عضلات، درد عضلانی

• چشمی: تاری دید

• کلیوی: پر ادراری

• تنفسی: سرفه، احتقان ریوی، ادم ریوی، رینیت

• متفرقه: تب

بسته بندی: 25 کیلویی

قیمت خرید و فروش مانیتول

برای خرید مانیتول می توانید با شرکت آرکا شیمی گستر سپیدار وارد کننده مواد اولیه دارویی آرایشی و بهداشتی با شماره های 02182801442 و 09026715830 در تماس باشید.

Mannitol