پلی وینیل الکل – Polyvinyl alcohol
پلی وینیل الکل چیست و چه کاربردی دارد؟
پلی وینیل الکل Polyvinyl alcohol یک پلیمر آب رسان و حلال است که در بسیاری از صنایع مورد استفاده قرار می گیرد. این پلیمر از وینیل الکل تولید می شود و به دلیل خواص آبرسان و چسبندگی خوب، در تولید چسب ها، رنگ ها، مواد شستشو دهنده، مواد ضد آب، مواد ضد یخ، مواد ضد خش و مواد ضد زنگ استفاده می شود. پلی وینیل الکل به صورت پودر بی رنگ و بی بو است که گاهی اوقات به صورت پودر و گاهی به صورت محلول در آب استفاده می شود.
- نقطه ذوب: ۲۰۰ درجه سانتیگراد
- نقطه جوش: ۲۲۸ درجه سانتیگراد
- چگالی: ۱۹/۱ گرم بر سانتی متر مکعب
- نقطه اشتعال: غیر قابل اشتعال
پلی وینیل Polyvinyl alcohol که به عنوان PVA هم شناخته میشود، یک پلیمر مصنوعی محلول در آب است. این ماده در امولسیون و کیفیت چسب تأثیر گذار است. سمی نیست و در برابر روغن ها و حلال ها مقاوم است.
انعطاف پذیر، اما قوی است و به عنوان یک مانع اکسیژن به حساب می آید. فروش پلی وینیل به دلیل مقاومت در برابر سایش بسیار پرطرفدار است. پلی وینیل شامل انواع پلیمرها می شود ولی بسیار با یکدیگر متفاوت هستند.
- پلی وینیل الکل: پلیمر غیرسمی و تخریب پذیر است.
- پلی وینیل استات: پلیمر لاستیکی که معمولاً به عنوان چسب استفاده می شود.
- پلی وینیل کلراید: پلیمر پلاستیک سمی که اغلب حاوی فلزات سنگین است.
انواع گرید پلی وینیل الکل
پلی وینیل الکل (PVA) یا پلی وینیل استات یک پلیمر مصنوعی است که در صنایع مختلف کاربرد دارد. انواع مختلفی از پلی وینیل الکل بر اساس خصوصیاتی مانند درجه هیدرولیز، وزن مولکولی، ویسکوزیته و شکل فیزیکی وجود دارد:
درجه هیدرولیز:
پارتیالی هیدرولیز شده (Partially Hydrolyzed): این نوع PVA حدود 87-89% هیدرولیز شده است و معمولاً در کاربردهایی که نیاز به حلالیت بالا در آب دارند، استفاده می شود.
کاملاً هیدرولیز شده (Fully Hydrolyzed): این نوع بیش از 98-99% هیدرولیز شده و مقاومت بهتری در برابر حل شدن در آب گرم دارد.
وزن مولکولی:
PVA با وزن مولکولی متفاوت تولید می شود که بر خصوصیات مکانیکی و ویسکوزیته محلول ها تاثیر می گذارد. وزن مولکولی بالاتر معمولاً به معنی ویسکوزیته بالاتر است.
ویسکوزیته:
ویسکوزیته PVA می تواند از کم تا بسیار زیاد متغیر باشد که برای کاربردهای مختلف مانند چسب ها، فیلم ها و پوشش ها استفاده می شود.
شکل فیزیکی:
پودر: برای کاربردهایی که نیاز به حل شدن سریع در آب دارند.
گرانول: برای کاربردهایی که نیاز به کنترل بیشتر در فرایند حل شدن دارند.
فیلم و الیاف: برای کاربردهای مانند کیسه های قابل تجزیه و پارچه های مقاوم.
کاربردهای خاص:
برخی از PVA ها برای کاربردهای خاص مانند داروسازی، کشاورزی (مثلاً برای پوشش دانه ها) یا کاربردهای صنعتی مانند تولید کاغذ و مقوا تولید می شوند. هر نوع از این پلی وینیل الکل ها برای اهداف ویژه ای طراحی شده اند و انتخاب آن بستگی به نیازهای خاص پروژه یا صنعت دارد.
کاربرد پلی وینیل الکل
پلی وینیل الکل Polyvinyl alcohol در پزشکی جهت لایه پوششی قرص های دارویی به کار می رود. خواصی مانند ماهیت الاستیک در حالت تورم، سازگاری با بدن، هیدروژل های پلی وینیل را به یکی از بهترین گزینه ها برای جایگزینی بافت زنده کرده است. از این ماده برای ساخت اشک مصنوعی، تسکین و رفع خشکی چشم استفاده می شود. مخصوصاً هنگامی که خشکی چشم در اثر کاهش جریان اشک باشد، این قطره با رطوبت سازی در سطح چشم باعث روان شدن آن می گردد.
صنایع دارویی
به دلیل سازگاری با بافت های زنده، سازگاری با دارو حلالیت در آب هیدروژن های PVAH به عنوان دارو رسان به مسیرهای دهانی، روده ای، عضلانی و رکتوم مورد استفاده قرار می گیرد. از این ماده برای ساخت اشک مصنوعی، تسکین و رفع خشکی چشم استفاده می شود. مخصوصاً هنگامی که خشکی چشم در اثر کاهش جریان اشک باشد. این قطره با رطوبت سازی در سطح چشم باعث روان شدن آن می گردد.
از دیگر کاربردهای این پلیمر می توان به ماسکهای صورت اشاره کرد. این ماده به دلیل قابلیت ایجاد لایه پلاستیکی بر روی صورت باعث می شود ماسک به راحتی از پوست صورت جدا شود.
صنایع کشاورزی
از پلی وینیل الکل Polyvinyl alcohol در ساخت آفت کش ها، کودهای شیمیایی و علف کش ها استفاده می شود. کاربرد دیگر آن جهت ایجاد چسبندگی خاک برای جلوگیری از فرسایش آن است.
صنایع غذایی
در ساخت کیسه های حاوی مواد خشک مانند چای فوری، قهوه فوری و شکلات داغ استفاده می شود. پلی وینیل در تولید رنگ نوشیدنی های گیاهی طعم دار غیر لبنی و غیر الکلی به کار می رود. در تهیه خمیر پیتزا در کارخانجات مورد استفاده قرار می گیرد.
پلی وینیل الکل قطره
قطره پلی وینیل الکل (PVA) یک نوع محلول چشمی است که برای درمان خشکی چشم، تسکین و مرطوب نگه داشتن سطح چشم استفاده می شود. این قطره ها معمولاً برای افرادی که به دلایل مختلف مانند کار طولانی مدت با کامپیوتر، خشکی طبیعی چشم، سندرم شوگرن، یا پس از عمل جراحی چشم دچار خشکی چشم هستند، تجویز می شود. در اینجا برخی از ویژگی ها و نکات مهم درباره قطره پلی وینیل الکل آورده شده است:
مرطوب کننده: پلی وینیل الکل یک پلیمر با خاصیت جذب رطوبت است که به حفظ رطوبت در سطح چشم کمک می کند.
افزایش راحتی: با ایجاد یک لایه محافظ روی سطح چشم، احساس سوزش، خارش و خشکی را کاهش می دهد.
بدون نیاز به نسخه: بسیاری از این قطره ها بدون نسخه پزشک در دسترس هستند، اگرچه مشورت با چشم پزشک همیشه توصیه می شود.
استفاده: معمولاً چند بار در روز به دفعات مورد نیاز در چشم چکانده می شود. دستورالعمل روی بسته بندی یا توصیه پزشک را دنبال کنید.
عوارض جانبی: به طور کلی این قطره ها عوارض جانبی کمی دارند. اما ممکن است برخی افراد تجربه تاری دید موقت، احساس سوزش یا حساسیت داشته باشند. اگر علائم بدتر شد یا عوارض غیرعادی مشاهده شد، باید به پزشک مراجعه کرد.
ترکیبات: علاوه بر PVA، ممکن است شامل مواد نگهدارنده، نمک ها برای تنظیم pH و سایر مواد مرطوب کننده باشد.
مدت استفاده: اگر خشکی چشم پس از چند روز استفاده از قطره بهبود نیافت، باید به پزشک مراجعه کرد تا علت اصلی بررسی شود.
قطره های پلی وینیل الکل می توانند یک راه حل موثر برای مدیریت علائم خشکی چشم باشند، اما استفاده از آنها باید با دقت و تحت نظارت مناسب صورت گیرد.
فرق پلی وینیل استات با پلی وینیل الکل
پلی وینیل استات (PVA) و پلی وینیل الکل (PVOH یا PVAl) دو پلیمر مختلف با کاربردها و خصوصیات متفاوت هستند:
پلی وینیل استات (PVA):
یک پلیمر ترموپلاستیک که از پلیمریزاسیون وینیل استات به دست می آید.
عمدتاً به عنوان چسب و در تولید رنگ ها، پوشش ها و لاتکس استفاده می شود.
محلول در حلال های آلی است اما در آب نامحلول است.
پلی وینیل الکل (PVOH):
از هیدرولیز پلی وینیل استات به دست می آید، که در طی آن گروه های استات با گروه های هیدروکسیل جایگزین می شوند.
محلول در آب است (به خصوص در دماهای بالا) و برای کاربردهایی مانند فیلم های قابل تجزیه، الیاف، و مواد مرطوب کننده استفاده می شود.
خصوصیات فیزیکی و شیمیایی آن بسته به درجه هیدرولیز متفاوت است.
پلی وینیل استات یک پلیمر پایه ای است که با هیدرولیز به پلی وینیل الکل تبدیل می شود. پلی وینیل استات در آب نامحلول و در حلال های آلی محلول است، در حالی که پلی وینیل الکل در آب محلول است و کاربردهای متفاوتی دارد.
جایگزین پلی وینیل الکل
جایگزین های پلی وینیل الکل (PVOH) می توانند بسته به کاربرد خاصی که این ماده در آن استفاده می شود، متفاوت باشند. در اینجا چند جایگزین برای کاربردهای مختلف PVOH آورده شده:
برای فیلم ها و مواد بسته بندی قابل تجزیه:
پلی لاکتیک اسید (PLA): یک پلیمر زیست تخریب پذیر که از منابع تجدیدپذیر مانند ذرت و نیشکر به دست می آید.
پلی هیدروکسی آلکانوآتها (PHA): پلیمرهای زیست تخریبپذیر که توسط میکروارگانیسم ها تولید می شوند.
نشاسته اصلاح شده: نشاسته که با فرآیندهای شیمیایی یا فیزیکی اصلاح شده تا خواص مکانیکی بهتری داشته باشد.
برای چسب ها و مواد اتصال دهنده:
پلی وینیل استات (PVA): اگرچه این ماده در آب نامحلول است، می تواند در برخی کاربردهای چسب جایگزین PVOH باشد.
چسب های مبتنی بر آب ترکیبی: استفاده از ترکیبی از پلیمرهای دیگر مانند دکسترین، لاتکس یا رزین های طبیعی.
برای مواد مرطوب کننده و لوبریکانت ها:
هیدروکسی پروپیل متیل سلولز (HPMC): یک پلیمر سلولزی که در آب محلول است و به عنوان عامل ضخیم کننده و مرطوب کننده استفاده می شود.
پلی اتیلن گلیکول (PEG): برای کاربردهایی که نیاز به مرطوب کنندگی دارند، با توجه به وزن مولکولی متفاوت می تواند استفاده شود.
برای الیاف و منسوجات:
پلی استر زیست تخریب پذیر: برخی از انواع پلی استر که می توانند از مواد زیستی تولید شوند.
سلولز اصلاح شده: مانند ریون یا ویسکوز که می توانند جایگزین های پایدارتری باشند.
هر یک از این جایگزین ها ویژگی ها و مزایای خاص خود را دارند، اما انتخاب مناسب بستگی به نیازهای خاص پروژه یا کاربرد، مانند نیاز به زیست تخریب پذیری، مقاومت حرارتی، قابلیت حل شدن در آب و هزینه دارد.
مضرات پلی وینیل الکل
- استنشاق: مواد شیمیایی در دمای معینی گرم می شوند، ممکن است بخاراتی ایجاد کنند که چشم، بینی و گلو را تحریک می کنند. این علائم مانند اشک، قرمزی چشم، سوزش در بینی و گلو هستند.
- مصرف خوراکی: اگر این ماده شیمیایی توسط خوردن غذا وارد بدن شود، ممکن است سلامتی را به خطر بیاندازد.
- تماس با پوست: هنگامی که پوست در معرض مواد شیمیایی قرار میگیرد گاهی باعث تحریک آن می شود.
- تماس چشمی: اگرچه از پلی وینیل الکل در مرطوب نگه داشتن لنز های چشمی استفاده می شود، ولی گاهی ممکن است باعث تحریک مکانیکی چشم گردد.
تحقیقات روی جانوران نشان داده است این ماده میتواند باعث افت هموگلوبین و گلبول های قرمز خون شود که این امر منجر به سرطان می گردد.
خرید پلی وینیل الکل
برای خرید این ماده و کسب اطلاعات بیشتر می توانید با شرکت آرکا شیمی گستر سپیدار وارد کننده مواد اولیه دارویی آرایشی و بهداشتی با شماره های 02182801442 و 09026715830 در تماس باشید.