اسید هیالورونیک چیست و چه کاربردی دارد؟

اسید هیالورونیک ( HA، سدیم هیالورونات، عدد CAS:9067-32-7 در سال 1934 توسط پالمر و مایر کشف شد. این ترکیب، پلی ساکاریدی خطی ( بسپار زیستی بلند زنجیر) است با واحدهای تکراری دی ساکاریدی، شامل D-گلوکورونیک اسید و N-استیل-D-گلوکوزامین که با پیوندهای گلوکوزیدی بتا(1 و 3) و بتا(1 و 4) به یکدیگر متصل شده اند.

این ماده به عنوان هیالورونان یا هیالورونات شناخته می شود که یک ماده لغزنده است و بدن به طور طبیعی آن را تولید می کند. دانشمندان این ماده را در سراسر بدن به ویژه در چشم ها، مفاصل و پوست یافته اند.

HA به خاطر فقدان اتصالات کووالانسی بین پروتئین و گروه های سولفوروکی از سایر گلیکوزامینوگلیکان ها متمایز می شود. این ماده یکی از ترکیبات مهم ماتریس بین یاخته ای است. این ماده اغلب با تخمیر انواع خاصی از باکتری ها تولید می شود. تاج خروس نیز از منابع اصلی این ماده است.

منابع و فرآیند ساخت

اسید هیالورونیک از ماتریس بین یاخته ای بافت های اتصالی، مانند بافت تاج خروس جدا می شود. فرایند جداسازی شامل یک گوارش آنزیمی و نوعی جداسازی ویژه برای اخراج پروتئین است که یک محصول استخراجی خام به دست می دهد.

خواص اصلی و کاربردها

اسید هیالورونیک در همه جای ارگانیسم زنده وجود دارد ولی با بیشترین غلظت در بافت های اتصالی نرم یافت شده است. این ترکیب نقش مهمی را در فرایندهای مکانیکی و انتقالی بدن ایفا می کند مثلا باعث کشسانی مفاصل و ایجاد استحکام در دیسک مهره ها می گردد. به علاوه این اسید یکی از مشتقات اصلی و مهم زجاجیه چشم است.

این ماده آب را در بستره یاخته نگاه میدارد، که علت آن ظرفیت این ماده در جذب آب بیشتر نسبت به سایر بسپارهای طبیعی و سنتزی است. نشان داده شده است که این گلیکوزامینوگلیکان برای فعالیت های بافتی نظیر آبدهی بافت، روانکاری، انتقال مواد محلول، مهاجرت یاخته ای و سایر اعمال یاخته ای اهمیت دارد.

کاربردهای هیالورونیک اسید

چشم پزشکی: جراحی چشم، تعویض زجاجیه، قطره های آرام کننده های چشمی.
مفصل شناسی: استئوارتریتها.
ضربه شناسی: حرکت های مفصلی در دستگاه استخوانی.
طب ورزشی.
پوست شناسی: ترمیم زخم ها، شاخی شدن آکتینی.
مواد آرایشی بهداشتی: عوامل ضد پیری، مرطوب کننده ها و محافظت کننده ها.
دندان شناسی: آماس نسوج اطراف دندان.
التهاب بینابینی مثانه.
ناقل

نمک سدیم هیالورونات ماده ای خشک و بسیار خالص است که معمولا در مقادیر کلی، در سه گستره وزن مولکولی زیاد، (10⁶ دالتون)، متوسط (500000 تا 800000 دالتون) و کم ( 160000 تا 240000 دالتون ) یافت می شود. این نمک را میتوان به صورت محلول استفاده کرد. هیالورونیک باید در تاریکی، سرما و در محیط خشک نگهداری شود.

فواید اسید هیالورونیک

اسید هیالورونیک به مفاصل شما کمک می کند تا مانند یک دستگاه روغن کاری شده خوب کار کنند. از درد و آسیب ناشی از ساییده شدن استخوان ها روی یکدیگر جلوگیری می کند.

این ماده به هیدراته نگه داشتن مفاصل کمک می کند.

این ماده در حفظ آب بسیار خوب است. یک چهارم قاشق چایخوری اسید هیالورونیک حدود یک و نیم گالن آب در خود جای می دهد. به همین دلیل است که این ماده اغلب برای درمان خشکی چشم استفاده می شود. همچنین در کرم های مرطوب کننده، لوسیون ها، پمادها و سرم ها استفاده می شود.

پوست شما را انعطاف پذیر می کند. این ماده به کشش و انعطاف پوست کمک می کند و چین و چروک و خطوط پوست را کاهش می دهد. همچنین ثابت شده است که این ماده به بهبود سریعتر زخم ها کمک می کند و می تواند جای زخم و اسکار را کاهش دهد.

بیشتر بخوانید: اتیلن دی آمین تترا استیک اسید یا ادتا چیست

ضد پیری
مرطوب کننده
التیام زخم
ضد چروک
خاصیت ارتجاعی پوست را افزایش می دهد
اگزما را درمان می کند
قرمزی صورت را درمان می کند

موارد مصرف هیالورونیک اسید

راه های زیادی وجود دارد که می توانید هیالورونیک را مصرف کنید. بسیاری از آنها بدون نسخه در دسترس هستند. برخی نیز نیاز به نسخه پزشک دارند. چند روش مختلف (که بدون نسخه در دسترس است) که می توانید هیالورونیک مصرف کنید عبارتند از:

هیالورونیک اسید خوراکی: این ماده در مکمل های غذایی و قرص ها موجود است. حتی یک شکل مایع وجود دارد که می توانید آن را با آب مخلوط کرده و بنوشید.

مصرف خوراکی این ماده می تواند فواید زیادی داشته باشد. اینها شامل کاهش درد آرتریت، بهبود سلامت پوست و موارد دیگر است.

هیالورونیک اسید برای پوست: محصولات این ماده به اشکال مختلفی وجود دارند که میتوانید بر روی پوست از آنها استفاده کنید. اینها شامل شامپو، لوسیون، کرم، ژل، پماد، چسب و سرم است. همچنین می توانید پودر این ماده را بخرید و آن را با آب مخلوط کنید تا سرم اسید هیالورونیک ایجاد کنید که می توانید آن را روی پوست خود بمالید. این ماده می تواند برای کاهش ظاهر چین و چروک و خطوط پیری مفید باشد.

هیالورونیک اسید در قطره چشم: طیف گسترده ای از قطره های چشمی حاوی این ماده هستند.

هیالورونیک اسید برای ارتباط جنسی: این ماده یک عنصر رایج در ژل ها، کرم ها یا روان کننده های شخصی برای خشکی یا درد واژن است، به خصوص برای زنانی که یائسگی را تجربه می کنند.

همچنین این ماده با نسخه در اشکال زیر در دسترس است:

هیالورونیک اسید تزریقی: تزریق اسید هیالورونیک به مفاصل شما می تواند درد ناشی از آرتریت را تسکین دهد. همچنین معمولاً با داروهایی که در IV داده می شود استفاده می شود. ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی ممکن است آن را بدون برچسب برای درمان درد مثانه (مانند درد ناشی از سیستیت بینابینی) تجویز کنند.

هیالورونیک اسید زیر پوست شما: فیلرهای حاوی این ماده و کلاژن (یک پروتئین طبیعی که در بدن شما نیز یافت می شود) برای تزریق زیر پوست شما تایید شده است. این پرکننده ها به بازیابی شکل و ظاهر طبیعی مانند درمان اسکار آکنه یا حجم دادن به لب ها کمک می کنند.

هیالورونیک اسید در بینی: برخی از داروها از هیالورونیک استفاده می کنند، زیرا به بدن شما کمک می کند تا آنها را جذب کند، به خصوص زمانی که از طریق بینی مصرف شود.

اسید هیالورونیک برای مشکلات تنفسی

توسط دستگاه تنفسی/نبولایزر: اسید هیالورونیک می تواند مشکلات تنفسی مانند آسم یا عفونت ها را درمان کند. به یاد داشته باشید، فقط متخصصان پزشکی آموزش دیده و واجد شرایط باید تزریق کنند. در حالی که متخصصان می گویند هیالورونیک بی خطر است، استفاده نادرست – به ویژه هنگام تزریق آن – می تواند منجر به عوارض شدید یا حتی مرگ شود.

اسید هیالورونیک برای پوست چه می کند؟

استفاده طولانی مدت از سرم اسید هیالورونیک بر روی پوست یا در مکمل های خوراکی می تواند سلامت کلی پوست را بهبود بخشد. همچنین برای کمک به بهبود انعطاف پذیری و خاصیت ارتجاعی کلی پوست عالی است (به این معنی که پوست شما را کشیده تر و نرم تر می کند).

اسید هیالورونیک و ویتامین C

بله، می توانید از هیالورونیک اسید و ویتامین C با هم استفاده کنید! ترکیب اسید هیالورونیک و ویتامین C در روتین مراقبت از پوست شما می تواند مزایای استثنایی داشته باشد. هیالورونیک عمیقاً پوست را هیدراته و حجیم می کند، در حالی که ویتامین C روشن می کند، در برابر رادیکال های آزاد محافظت می کند و سنتز کلاژن را تقویت می کند.